Category Pest : Overige mijten en instecten

Algemeen
Deze insecten, die vaak ten onrechte met de naam “wandluis” werden betiteld, komen over de gehele wereld voor. Het zijn in gebouwen levende parasieten van warmbloedige dieren, die zich meestal voeden met het bloed van de mens. Indien bedwantsen in grote aantallen in een ruimte (bv. slaapkamer) aanwezig zijn, dan bespeurt men een karakteristieke geur.

Uiterlijk
Het volwassen insect heeft een sterk afgeplat, ovaalvormig bijna rond lichaam. De voorvleugels zijn slechts in aanleg aanwezig en de achterste vleugels ontbreken. De wijfjes zijn 4,5 – 8,5 mm lang, de mannetjes zijn gemiddeld iets kleiner. Bedwantsen zijn roodbruin van kleur; als ze kort tevoren een bloedmaaltijd hebben genomen is de kleur donkerrood en is het achterlijf gezwollen.

Ontwikkeling en leefwijze
Overdag verbergen bedwantsen zich o.m. onder losliggende vloerkleedjes, in alle mogelijke spleten en kieren in wanden, vensterbanken, meubels, bedden, matrassen, achter loszittend behang, in gordijnen, tot zelfs in schakelaars en stopcontacten van het elektrisch licht, schoenen en kledingstukken, echter voornamelijk in de omgeving van het hoofdeinde van een bed. De eieren worden met een in water oplosbaar secreet in kieren van meubels, bedstellen, wanden, kledingstukken, etc. gekleefd. Bij kamertemperatuur komen de eitjes na 15 – 22 dagen uit; na ca. 1, 5 maand zijn de insecten volwassen. Behalve op mensen parasiteren ze ook op warmbloedige huis- en laboratoriumdieren, evenals op vogels. Bij 15 – 18’C kunnen de dieren meer dan 6 maanden zonder voedsel. Als zij hongerig worden kunnen zij relatief grote afstanden afleggen op zoek naar gastheren. Bij een temperatuur beneden 15°C gaan zij in de “winterslaap”, waarbij zij langdurig vorsttemperaturen kunnen overleven. Een hittebehandeling bij temperaturen hoger dan 45°C gedurende een half uur doodt alle stadia van deze wantsen.

Bestrijding
Bedwantsen verspreiden zich naar aangrenzende woningen via scheuren en naden in muren of via doorvoeropeningen van leidingen. De verspreiding vindt echter ook in belangrijke mate plaats via bagage, transport van gebruikt meubilair en gebruik van sloophout uit gebouwen waarin bedwantsen aanwezig zijn. Bij de bestrijding zal men met deze aspecten terdege rekening moeten houden. Uit de leefwijze volgt, dat als er met de inventaris uit de te behandelen woning, alsmede kleding, beddengoed etc. niet zeer zorgvuldig wordt gehandeld, bedwantsen gemakkelijk verspreid kunnen worden. Na het constateren van bedwantsen dient men deze goederen dan ook niet uit de woning of uit de te behandelen ruimten te verplaatsen, voordat een bestrijding heeft plaatsgevonden. Het contact van bestrijdingsmiddelen met o.a. speelgoed moet worden voorkomen. Kinderspeelgoed moet voorafgaand aan de bestrijding worden opgeruimd. Bij behandeling van de kasten kan speelgoed in plastic zakken worden verpakt. De bestrijding van deze insecten kan men het best laten uitvoeren door ter zake deskundigen zoals de EWS.

Eerst dient vastgesteld te worden in hoeverre verspreiding van bedwantsen naar aangrenzende woningen heeft plaatsgevonden. Na deze inventarisatie kan overgegaan worden tot het opstellen van het bestrijdingsplan (volgorde van behandeling, toe te passen bestrijdingsmethode en toegelaten middelen, etc.) en de voorlichting aan de betrokkenen. Alle spleten en kieren van bedden, wanden en vloeren, alsmede beddengoed en matras, die zich bevinden in ruimten waar bedwantsen worden aangetroffen, moeten worden behandeld met een daarvoor toegelaten middel, dat een residu achterlaat (actieve stoffen bv. deltamethrin, permethrin of cyfluthrin) waarna de behandelde ruimten twee uur niet betreden mogen worden. Na de bestrijdingsactie dient het beddengoed te worden gewassen, ofwel anderszins gereinigd. Bewoners van de behandelde ruimten dienen attent te blijven op bedwantsen en het signaleren ervan spoedig te melden aan de EWS. Aanbevolgen wordt om na enige weken te laten controleren of met de behandeling een volledig resultaat werd behaald en indien nodig nabehandelen.

Graag bij uw huisdier
Bijna iedere hond of kat heeft wel een paar vlooien. Soms merk je daar weinig van, maar bij warm weer kan een vlo in vier weken duizenden nakomelingen krijgen, die allemaal op zoek gaan naar eten: bloed! Bij een vlooienplaag in huis is de boosdoener bijna altijd de kattenvlo, die zijn kaken ook graag in honden of andere huisdieren zet.

Leefwijze
Het vrouwtje legt haar kleine witje eitjes in de mand van het huisdier of op de grond. De larven die uit de eitjes komen zoeken beschutting in naden of kieren of onder de rand van de vloerbedekking. De larven eten organisch materiaal, wat o.a. in huisstof voorkomt. Van hun eigen speeksel spinnen de larven een cocon. Na 8-14 dagen komt de volwassen vlo uit zijn cocon. Merkwaardig is dat als de cocon absoluut met rust gelaten wordt, de vlo in een soort slaaptoestand in de cocon blijft. Dit kan wel een heel jaar duren. Dit verklaart het soms massale optreden van vlooien, wanneer een gebouw enige tijd onbewoond is geweest of na een vakantie als de woning weer door mens of dier wordt betreden. Een volwassen vlo voedt zich met bloed van huisdieren. De vlo is een ware springer, soms tot 30 cm. ver. Soms springt de vlo per ongeluk op de mens, wat huidirritaties oplevert. Hij bijt, maar is kieskeurig want ons bloed lust hij niet.

Wat doe je ertegen?
Probeer de huisdieren vrij te houden van vlooien. De dierenbescherming kan u adviseren. De stofzuiger is het beste wapen tegen de vlooienplaag. Denk aan naden, kieren maar ook langs de plinten zorgvuldig stofzuigen. Als u langdurig de woning verlaat, bijv. op vakantie gaat, dan tevoren zeer grondig de woning stofzuigen en de inhoud van de stofzuigerzak vernietigen. De nest- of slaapplaatsen, matten of kleedjes, maar ook de huisdiermanden regelmatig schoonmaken en/of uitkloppen. Ook kunt u matten of kleden in de zon hangen.

Bestrijding
Als de vlooienplaag in uw woning aanhoudt kunt u de Plagen Preventie Dienst inschakelen voor een bestrijdingsactie. Hierbij wordt van u verwacht dat u voor de afspraak goed stofzuigt. Als u een aquarium heeft dient u de luchtpomp uit te zetten en het aquarium af te dekken. De gehele woning wordt behandeld tegen de vlooien. U dient, met huisgenoten en huisdieren, voor een periode van twee uur de woning te verlaten om gezondheidsrisico’s uit te sluiten. Als u na twee uur terugkomt moet u de woning goed ventileren. Zet alle ramen en deuren tegen elkaar open. Liever een paar dagen niet stofzuigen zodat het middel goed zijn werking kan doen. Voor u uw woning weer betreedt, is het verstandig om ook uw huisdier vlo-vrij te maken.

Algemeen
De hondenteek is van origine afkomstig uit Afrika, maar komt nu algemeen in de tropen en de subtropen voor, o. a. in het Middellandse Zeegebied. De soort komt ook zeer algemeen voor in de Verenigde Staten van Amerika (“brown dog tick”) In ons land zijn ze in de zestiger jaren met honden geïmporteerd. Deze tekensoort heeft een duidelijke voorkeur voor honden en zal zich bij de mens niet kunnen handhaven. De levenscyclus verloopt bij ons geheel binnenshuis.

Uiterlijk
imago: 8 poten; roodbruin van kleur; ca. 8 mm lang in volgezogen toestand en   dan blauwgrijs van kleur.   nimfen: 8 poten en roodbruin van kleur, in volgezogen toestand donkergrijs.   larve: 6 poten; in volgezogen toestand blauw van kleur.

Ontwikkeling
Onvolledige gedaanteverwisseling. Eistadium eieren worden door de vrouwelijke teek na bevruchting afgezet in   naden en kieren van plafonds, e.d.; deze teken hebben sterk de neiging naar   boven te kruipen. Een wijfje kan in haar leven 1000-3000 eitjes afzetten.   Larvenstadium na 19 tot 60 dagen (afhankelijk van temperatuur en vochtigheid)   komen uit de eitjes kleine, 6-potige larven. Deze larven zijn actief op zoek   naar voedsel en hechten zich, zodra de gelegenheid zich voor doet, vast aan   een hond. In 3-6 dagen vullen de larven zich met bloed, waarna ze zich laten   vallen en zich verbergen in naden kieren.   Nimfenstadium na de bloedmaaltijd vervellen de larven in 6-23 dagen tot   8-potige nimfen. Na enige dagen van inactiviteit hechten de nimfen zich vast   aan honden en zuigen zich daar gedurende 4 tot 9 dagen vol met bloed. Na. deze   bloedmaaltijd verlaten ze de gastheer en verbergen zich.   Nimfen vervellen na de voedselopname in 12 tot 29 dagen tot volwassen teken.   Volwassen teken zijn zeer actief als ze verstoord worden. Ze zoeken naar een   gastheer, hechten zich vast en blijven daar gedurende 6-50 dagen. Na een   bloedmaaltijd start bij het wijfje de eiproductie. Levensduur tot enige jaren.   Hongerperiode tot 200 dagen.

Leefwijze
Hondenteken komen in ons land vrijwel niet in de vrije natuur voor, maar wel vooral waar honden leven. In Nederland kunnen ze zich in verwarmede gebouwen handhaven. In woningen: verscholen in naden en kieren van muren, achter plinten, onder drempels, plafondranden. voedsel: bloed van honden; soms komen deze teken voor op ratten en muizen.

Schade/hinder
De hondenteek kan bij uitzondering de mens als gastheer verkiezen. Deze tekensoort kan in verschillende delen van de wereld ziekten overbrengen (van hond tot hond); tot deze ziekten behoren o.a. de ricketsiosen, waarmee ook de mens besmet kan worden.

Verspreiding
Met name via de hond, die gemakkelijk de hondenteek oppikt in objecten, waar deze zich ophouden. ook tijdens de vakantie rond de Middellandse Zee in caravans, tenten, e.d.

Wering
Een regelmatige controle op de aanwezigheid van teken op of bij de hond.na signalering van deze teken dierenarts raadplegen.

Bestrijding
Er zijn middelen in de handel ter bestrijding van teken op honden op basis van o.a. propoxur. In woningen, waar deze teken zijn aangetroffen dient na inventarisatie van het object een bespuiting te worden uitgevoerd met middelen op basis van deltamethrin, permethrin of cyfluthrin. Men dient daarbij ook een zolder niet te vergeten. Controle na de verdelgingsactie is gewenst; er kan indien nodig tot een tweede behandeling worden overgegaan; eveneens dient men door de hond bezochte objecten te onderzoeken.

Algemeen
De huisstofmijt komt in Nederland zeer algemeen voor in woningen, bedrijfspanden etc. Tot ongeveer 1900 werd de huisstofmijt alleen aangetroffen in gelooide huiden, maar sinds de jaren zestig worden zij ook veelvuldig gesignaleerd in huisstof, matrassen en met stof beklede banken en stoelen.

De huisstofmijt leeft van schilfertjes van de menselijke huid. Een temperatuur van ongeveer 25 graden is voor de huisstofmijt ideaal, dus de uitvinding van de centrale verwarming en isolatie van woningen werken in zijn voordeel. Daarnaast is een luchtvochtigheid van 50-75 % gewenst. Normaal gesproken komt de huisstofmijt in aanvaardbare aantallen voor in een woning. Afhankelijk van o.a. bovenstaande factoren kan dat echter zeer grote vormen aannemen.

De laatste jaren wordt duidelijk dat een groot deel van de toename van allergische reacties bij mensen (zoals astma) wordt veroorzaakt door de huisstofmijt. Met name de uitwerpselen en vervellingshuidjes van de huisstofmijt zijn de boosdoeners. Circa 10 % van de bevolking is overgevoelig voor de huisstofmijt. Allergische personen kunnen eczeem oplopen.

Wering
Belangrijk is dat de luchtvochtigheid onder de 50 % blijft. Dit maakt het de huisstofmijt erg lastig. De wasdroger (luchtvochtigheid) moet een afvoer naar buiten hebben. Daarnaast dient bij voorkeur te worden gekozen voor meubilering en stoffering die zo min mogelijk stoffig is. Ook dient regelmatig geventileerd te worden en dienen organische materialen in matrassen, isolatieruimten en vloerbedekking zoveel mogelijk beperkt te worden.

Met behulp van een bij de apotheek verkrijgbare test is het mogelijk uit te vinden of er huisstofmijt aanwezig is, waar de grootste concentratie zich bevindt en of wering en/of bestrijding noodzakelijk is.

Bestrijding
Bestrijdingsmiddelen hebben over het algemeen geen blijvende werking tegen huisstofmijt. Wel kan een bestrijding leiden tot het onder controle houden van de populatie en daarmee de overlast tot een minimum beperken. Het belangrijkste is echter de weringsmaatregelen uit te voeren na een bestrijding. Daarmee houdt u, nadat de populatie weer tot een acceptabele omvang is teruggebracht, de populatie onder controle.